Mooie duitse woorden en uitdrukkingen

Laat ik me ook eens met de taal bemoeien, de  Duitse taal en in het bijzonder de verschillen met het Nederlands. In het Duits en Nederlands zijn er vele gelijke woorden, echter met totaal verschillende betekenissen, dit noemt men wel “False Friends“, om het eens in het Engels te zeggen.

Frische Eselmist zufügen auf dem Biomeiler (60C nu)

Een leuke “false friend” is bijvoorbeeld het Duitse woord ‘Mist’, dat dus mest betekent, en niet mist, want dat is ‘Nebel’. Dit levert altijd komische discussies op, als het weer eens zwaar mistig is. ‘Bellen’, is ook een leuke, dat betekent blaffen, en heeft niets met telefoneren te maken. Wat we ook vaak horen is ‘der Zaun’, dat is echter geen tuin maar een hekje. Je kan ook zeggen dat een tuin juist een tuin is omdat er een hekje om wilde grond heen staat, denk ook dat dat de oorspronkelijke oervorm van het Nederlandse woord ’tuin’ is. …… even opzoeken…. inderdaad in het etymologisch woordenboek staat : Onl. tūn ‘omheining’ in tuni far uurpana ‘omvergeworpen omheiningen’ [10^e eeuw; W.Ps]; mnl. tun ‘omheining, afscheiding’ [1240; Bern.], ‘omheinde ruimte, werf, gaarde’ in den tuun …, daer men die engienen in tymmerde ‘de omheining, waarbinnen men de werktuigen bouwde’ [1345; MNW], den tuyn bemuren ‘de tuin ommuren’. Zo kun je dus met een beetje kennis van Duits, Engels en Nederlands zelf de oorsprong van woorden herleiden.

Vogelaars in de tuin

Nog een leuke ‘false friend’ in onze familie is het Nederlandse woord ‘vogelen’, wij houden van vogeltjes kijken en ook om dingen ‘uit te vogelen’, het Duitse ‘vögeln’, betekent echter
vozen, flikvlooien of vrijen. Kijk dus uit wat je zegt, het kan zomaar (on)aangename effecten hebben.

Voor deze blog spaar ik nu leuke Duitse woorden en zinnetjes die ik zoal tegenkom:

• saftiges Bußgeld,, klinkt als “sappig boete geld”, bedoeld wordt denk ik een “pittige boete”. Ik heb er inmiddels ook enkele mogen ontvangen
• buurman Heinz is Forstwirtschaftsmeister,  daar zou ik zo gauw niet een Nederlands woord voor weten, vrij vertaald zal het iets zijn als: bosbouw deskundige.
• Forst en Fürst, ook twee woorden die ik veel hoor en regelmatig door elkaar haal. Forst betekent bos, ongeveer zoals het Engelse Forest. Het Duitse woord Fürst betekent in het Nederlands vorst als adellijke titel, dus niet de dakvorst. Onder de sponsoren van het Holzbilhauer Festival kom je er een paar tegen.
• in Euren Haus sei bezüglich des Stromausfalls nach dem Gewitter alles in Ordnung. Ik vind dat een prachtige zin, vooral het woordje bezüglich doet het hem, het betekent iets van “met betrekking tot”, drie woorden samengeperst tot een woord met een umlaut, ja dat is echt Duits. Die umlaut (trema) in Stünzel was ook het doorslaggevende punt om juist hier te gaan zitten, pas met een umlaut in de plaatsnaam zit je echt in Duitsland!
• Weißwurstäquator, de denkbeeldige lijn die noord en zuid Duitsland scheidt.

Deze blog is nu ook uitgebreid met een speciale pagina over het Duits, hier vind je woordenlijsten die in Stünzel relevant zijn en ook een leuk lijstje “False Friends”.

PS. er zijn meer leuke Duitse woorden lijstjes, bv. op deze Berlin Blog.